Ngôi chùa cổ 700 năm tuổi ở Bắc Giang bảo tồn hơn 3.000 ‘báu vật’ quý giá

Chùa Vĩnh Nghiêm, hay còn được gọi là chùa Đức La, nằm tại làng Đức La, xã Trí Yên, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang. Với lịch sử hơn 700 năm, đây không chỉ là điểm đến linh thiêng cho các phật tử mà còn là nơi thu hút đông đảo du khách thập phương bởi kiến trúc độc đáo và giá trị lịch sử, văn hóa sâu sắc.

Vị Trí Địa Lý Đắc Địa

Chùa Vĩnh Nghiêm tọa lạc ở vị trí đắc địa, phía trước là nơi hợp lưu của sông Lục Nam và sông Thương, còn gọi là ngã ba Phượng Nhãn. Vị trí này tạo nên một phong cảnh hữu tình, với tầm nhìn ra ngã ba sông và vùng Cẩm Lý, cửa ngõ ra vào núi Yên Tử. Phía sau chùa là núi Cô Tiên, tạo nên một không gian tĩnh lặng, thanh bình.

(Hình ảnh: Sưu tầm)

Kiến Trúc Đặc Sắc

Ngôi chùa có tổng diện tích khoảng 1ha với kiến trúc đăng đối, cân xứng, hài hòa. Chùa gồm 5 tổ hợp chính là: Tam quan, Tam bảo, nhà Tổ đệ nhất, gác chuông và nhà Tổ đệ nhị. Xung quanh chùa là vườn cây và lũy tre xanh mướt, tạo nên khung cảnh bình yên và thơ mộng.

Lịch Sử Hình Thành Và Phát Triển

(Hình ảnh: Sưu tầm)

Theo Cổng Thông tin đối ngoại tỉnh Bắc Giang, chùa Vĩnh Nghiêm được khởi dựng vào thời Lý (thế kỷ XI). Cuối thế kỷ XIII, Phật hoàng Trần Nhân Tông cho mở mang và xây dựng nơi đây thành trung tâm Phật giáo lớn của thời Trần, đổi tên chùa là Vĩnh Nghiêm. Chùa Vĩnh Nghiêm gắn liền với sự ra đời và phát triển của Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử.

Chùa được xây dựng với quy mô kiến trúc bề thế, nhiều hạng mục mang tính quy chuẩn, mẫu mực của kiến trúc chùa tháp truyền thống. Đây là một ngôi chùa cổ có kiến trúc giàu bản sắc Phật Việt, xứng danh là một “đại danh lam cổ tự.”

Di Vật, Cổ Vật Quý Giá

(Hình ảnh: Sưu tầm)

Sau khoảng 700 năm hình thành, chùa Vĩnh Nghiêm vẫn còn lưu giữ được nhiều di vật, cổ vật quý như hệ thống tượng thờ – tượng Phật, tượng các vị Tổ dòng Trúc Lâm, tượng các vị sư tổ sau này, tượng Hộ pháp, tượng La Hán. Những tượng này không chỉ có giá trị tôn giáo mà còn là những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, phản ánh sự tài hoa của các nghệ nhân thời xưa.

Kho Mộc Bản Vĩnh Nghiêm

Đặc biệt, chùa Vĩnh Nghiêm là nơi lưu giữ kho mộc bản với 3.050 bản ván khắc. Phần lớn các mộc bản này là kinh, sách, giới luật của nhà Phật, cùng với các trước tác của Tam thế tổ và một số vị cao tăng dòng thiền Trúc Lâm Yên Tử như thơ, phú, nhật ký. Năm 2012, mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm đã được UNESCO công nhận là Di sản tư liệu thuộc Chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

Công Nhận Và Vinh Danh

(Hình ảnh: Sưu tầm)

Ngày 9/9/2013, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận Lễ hội chùa Vĩnh Nghiêm là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ngày 23/12/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định công nhận chùa Vĩnh Nghiêm là Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt. Những danh hiệu này không chỉ ghi nhận giá trị lịch sử, văn hóa của chùa mà còn nâng cao vị thế của chùa Vĩnh Nghiêm trong lòng người dân và du khách.

Lễ Hội Chùa Vĩnh Nghiêm

Lễ hội chùa Vĩnh Nghiêm được tổ chức vào ngày 14 tháng 2 âm lịch hàng năm, thu hút đông đảo người dân địa phương và khách du lịch trong và ngoài nước tới dự. Lễ hội không chỉ là dịp để người dân tỏ lòng tôn kính với các vị Tổ mà còn là cơ hội để du khách khám phá và tìm hiểu văn hóa, lịch sử của vùng đất này.

Lễ hội thường diễn ra với nhiều hoạt động văn hóa, tôn giáo đặc sắc như lễ dâng hương, rước kiệu, diễn xướng dân gian, và các trò chơi truyền thống. Đây là dịp để cộng đồng cùng nhau hội tụ, chia sẻ và giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống.

Bảo Tồn Và Phát Huy Giá Trị Di Sản

(Hình ảnh: Sưu tầm)

Chùa Vĩnh Nghiêm không chỉ là một ngôi chùa cổ kính mà còn là một bảo tàng sống động về lịch sử và văn hóa Phật giáo Việt Nam. Việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản của chùa là trách nhiệm không chỉ của chính quyền và các tổ chức văn hóa mà còn của toàn thể cộng đồng.

Những di vật, cổ vật và kho mộc bản tại chùa Vĩnh Nghiêm cần được bảo quản và nghiên cứu kỹ lưỡng để có thể truyền lại cho các thế hệ mai sau. Đồng thời, việc tổ chức các hoạt động văn hóa, giáo dục tại chùa cũng là một cách hiệu quả để giới thiệu và lan tỏa những giá trị quý báu của di sản này đến với công chúng.

Chùa Vĩnh Nghiêm là một trong những ngôi chùa cổ kính và quý giá nhất của Việt Nam, với hơn 700 năm lịch sử và hơn 3.000 báu vật được lưu giữ. Đây không chỉ là nơi hành hương của các phật tử mà còn là điểm đến hấp dẫn đối với những ai yêu thích lịch sử, văn hóa và kiến trúc cổ.

Sự bảo tồn và phát huy giá trị của chùa Vĩnh Nghiêm không chỉ là việc bảo vệ một di sản văn hóa mà còn là giữ gìn và truyền lại những giá trị tinh thần và nghệ thuật cho các thế hệ mai sau. Chùa Vĩnh Nghiêm thực sự xứng đáng là một “đại danh lam cổ tự” của Việt Nam, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa, lịch sử của đất nước.